ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

Κώδικες δεοντολογίας

Το επάγγελμα του θεραπευτή διέπεται από κανόνες που αποτυπώνονται στους κώδικες δεοντολογίας των συλλόγων και εταιρειών στους οποίους είναι εγγεγραμμένοι ως μέλη οι επαγγελματίες. Οι επαγγελματικοί σύλλογοι εναρμονίζουν τους κώδικές τους με αυτούς που ισχύουν στους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς συλλόγους και εταιρείες όπου ανήκουν.

H Εθνική Εταιρεία Ψυχοθεραπείας Ελλάδας (ΕΕΨΕ), μέλη της οποίας είναι η GESTALT  και η ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ,  εναρμονίζονται με τον κώδικα της European Association for Psychotherapy (EAP).

Οι θεραπευτές Gestalt οφείλουν να τηρούν τον Κώδικα Δεοντολογίας της Gestalt. Ο Κώδικας αυτός είναι κοινός για την Ευρωπαϊκή Ένωση Ψυχοθεραπείας Gestalt (με αντίστοιχες προσαρμογές σε κάθε χώρα) και έχει ψηφιστεί και από άλλους εθνικούς οργανισμούς Ψυχοθεραπείας Gestalt. European Association for Gestalt Therapy (EAGT). Ο Κώδικας Δεοντολογίας βασίζεται σε γενικά αποδεκτές αρχές σε σχέση με τα ακόλουθα θέματα: Συμβόλαιο, Εχεμύθεια, Παρουσία, Αξιολόγηση, Ειλικρίνεια, Σεβασμό, Δύναμη, Σεξουαλικότητα, Συμβατότητα (congruence) των σχέσεων.

Οι θεραπευτές αναγνωρίζουν ότι στη θεραπεία, εκπαίδευση, εποπτεία , εμπλέκονται επαγγελματικά σε ασύμμετρες σχέσεις διαφορετικού βαθμού. Έχουν λοιπόν τη πρωταρχική υπευθυνότητα για την καταλληλότητα του θεραπευτικού πλαισίου, του περιεχομένου και των ορίων.

Οι ενέργειες τους διέπονται από την αντίληψη τους σχετικά με τις ανάγκες της εκάστοτε σχέσης. Γνωρίζουν ότι οι στόχοι τους επηρεάζονται και από τις πράξεις τους και από την ύπαρξη τους.

Δέχονται την ευθύνη να είναι ενήμεροι για τις εξελίξεις στην ψυχοθεραπεία, για την βελτίωση των δεξιοτήτων τους και της γνώσης τους, να έχουν πληροφορίες και στήριξη από τους συναδέλφους και τους επόπτες τους – και όταν είναι απαραίτητο να αναζητούν θεραπεία για την επίλυση προσωπικών προβλημάτων τους.

Στόχος του κώδικα δεοντολογίας είναι να εξασφαλίσει την αξιο¬πιστία και τη φερεγγυότητα των μελών και να προστατεύσει από περιπτώσεις κακής πρακτικής τα άτομα που λαμβάνουν υπηρεσίες από τα μέλη του.

Το άγγιγμα στη ψυχοθεραπεία

Κάθε ενέργεια στη θεραπεία χρειάζεται να δικαιολογείται στη βάση της θεραπευτικής αξίας που έχει για το πελάτη και θεωρείται απαραίτητη εκείνη τη στιγμή.

Η βασική προσέγγιση στη θεραπευτική διαδικασία χρειάζεται να είναι ξεκάθαρη και συνεπής και για το πελάτη και για το θεραπευτή. Ο θεραπευτής χρειάζεται να είναι ξεκάθαρος ως προς το ρόλο των παρεμβάσεων που θα γίνουν. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν χρησιμοποιεί το άγγιγμα.

Γιατί ιδιαίτερα με το άγγιγμα;

Η φυσική επαφή είναι ακόμα ένα αμφιλεγόμενο θέμα στην ψυχοθεραπεία. Η άγνοια ο φόβος και η προκατάληψη συχνά ταυτίζουν το άγγιγμα με τη σεξουαλική επαφή και επομένως τη κακοποίηση.

Οι σωματικοί θεραπευτές [και οι σωματικοί ψυχοθεραπευτές] είναι το επάγγελμα που συνηγορεί με το θεραπευτικό άγγιγμα επομένως εμείς χρειάζεται να εγγυηθούμε όχι μόνο ότι γνωρίζουμε επακριβώς ποιο είναι το σωστό και ηθικό άγγιγμα όπως ακριβώς και ποιο είναι το απρεπές και ανήθικο άγγιγμα, αλλά να είμαστε ξεκάθαροι και ανοικτοί με τους ανθρώπους που δουλεύουμε μαζί.

Ηθική θεώρηση

Οι περιορισμοί το αγγίγματος υπόκειται κάτω από ηθικές και πρακτικές θεωρήσεις. Από την ηθική σκοπιά η αναγνώριση του διαφορετικού φύλλου θεραπευτή και πελάτη, απαιτεί μια ισχυρή «θεραπευτική συμμαχία» και με ξεκάθαρα όρια που επιτρέπουν τη χρήση αγγίγματος.

Ο Kepner (2001, p84) επισημαίνει την αναγκαιότητα ενός ισχυρού δεσμού και εμπιστοσύνη μεταξύ θεραπευτή και πελάτη

Επιπρόσθετα ο θεραπευτής χρειάζεται να είναι ξεκάθαρος ότι η διαδικασία δικαιολογεί την επαφή με το πελάτη. Συνεχιζόμενη χρήση του αγίγματος χρειάζεται να δικαιολογείται από το κώδικα δεοντολογίας.

Σεξουαλική παρενόχληση με τη μορφή επαναλαμβανόμενων ή σκόπιμων σχολίων, χειρονομιών ή φυσική επαφή σεξουαλικής φύσης όπου είναι ή θα μπορούσαν να θεωρηθούν προσβλητικές από το πελάτη, είναι αντιδεοντολογικές. (Evans 2001 p109)

Η διατύπωση κλειδί είναι : η σκόπιμη ή επαναλαμβανόμενη επαφή που μπορεί να θεωρηθεί προσβλητική.

Στο πλαίσιο αυτό, επαναλαμβανόμενο κράτημα του χεριού μπορεί να θεωρηθεί προσβλητικό. Εξίσου, επαναλαμβανόμενο κράτημα του χεριού μπορεί να είναι μια πολύ αποτελεσματική παρέμβαση για τη γείωση του πελάτη.

Στην πράξη, από την ηθική σκοπιά η δυσκολία βρίσκεται πάντοτε ως προς το περιεχόμενο της παρέμβασης και το θεραπευτικό περιβάλλον εκείνης της στιγμής.